De wereldbevolking overschrijdt vandaag de kaap van 8 miljard bewoners, aldus de officiële schatting van de Verenigde Naties, die dit ziet als "een belangrijke mijlpaal in de menselijke ontwikkeling" en een herinnering - midden de COP27 in Egypte - aan "onze gedeelde verantwoordelijkheid voor onze planeet".

De VN spreekt van een "ongekende groei" - in 1950 waren er 2,5 miljard bewoners - die het resultaat is "van een geleidelijke toename van de levensduur dankzij vooruitgang op het gebied van gezondheid, voeding, persoonlijke hygiëne en de geneeskunde". Maar de bevolkingsgroei vormt ook een formidabele uitdaging voor de armste landen, waar die het meest geconcentreerd is.

Terwijl de aarde tot de jaren 1800 minder dan een miljard inwoners had, duurde het slechts twaalf jaar om van 7 naar 8 miljard bewoners te groeien.

Er is een teken van demografische vertraging: het zal ongeveer vijftien jaar duren om de kaap van 9 miljard te bereiken in 2037. De VN projecteert een "piek" van 10,4 miljard in de jaren 2080 en een stagnatie tot het einde van de eeuw.

De grens van 8 miljard wordt overschreden tijdens de klimaatconferentie COP27 in Sharm el-Sheikh, die eens te meer de moeilijkheid onderstreept van de rijke landen, die het meest verantwoordelijk zijn voor de opwarming van de aarde, en de arme landen, die vragen om helpen om ermee om te gaan, af te spreken om de uitstoot van broeikasgassen door menselijke activiteiten ambitieuzer te verminderen. 

"Onze impact op de planeet wordt veel meer bepaald door ons gedrag dan door ons aantal", vat Jennifer Sciubba, researcher bij denktank Wilson Center, samen.

"Het aanhouden van hoge vruchtbaarheidsniveaus, die een snelle bevolkingsgroei stimuleren, is zowel een symptoom als een oorzaak van trage ontwikkelingsvoortgang", schrijft de VN.

Zo zal India, een land met 1,4 miljard inwoners, in 2023 het meest bevolkte ter wereld worden en China overtreffen. India zal de komende decennia een explosie van zijn stedelijke bevolking kennen met megasteden die nu reeds overbevolkt zijn en een gebrek aan essentiële infrastructuur hebben.

De wereldwijde cijfers maskeren een immense demografische diversiteit. Zo zal meer dan de helft van de bevolkingsgroei tegen 2050 volgens de VN afkomstig zijn uit slechts 8 landen: Democratische Republiek Congo, Egypte, Ethiopië, India, Nigeria, Pakistan, de Filipijnen en Tanzania. 

Tegen het einde van de eeuw zullen de drie meest bevolkte steden ter wereld Afrikaans zijn: Lagos (Nigeria), Kinshasa (DR Congo) en Dar Es Salaam (Tanzania).